“Dag meneer Hond. Gefeliciteerd!” Ingehouden geproest volgt
na deze zin. Meneer Hond reageert niet-begrijpend. “Met dierendag”, schatert de
radio-dj nu. Irritatie bij meneer Hond, wat de grap voor de dj nog leuker
maakt. Flauw? Enorm. Maar grap geslaagd. Voor de dj dan. De luisteraar heeft
zich hoogstwaarschijnlijk vijf minuten lang zitten ergeren.
Het is alweer een paar jaar geleden dat ik deze grap bij een
radiostation hoorde. Vaak zijn de grapjes van dit zoutloze kaliber. Niet
meer dan zelden zijn ze briljant. En na vrijdag voor het eerst – naar mijn
weten – met een dodelijke afloop.
Natuurlijk valt het de Australische dj’s niet te verwijten
dat de verpleegster zelfmoord pleegde, nadat bleek dat ze niet Queen Elizabeth
maar twee grappenmakers aan de lijn had. Niemand had kunnen voorzien dat
verpleegster Jacintha Saldhana dat nog als enige oplossing zag. Ik vermoed dan
ook dat er achter haar wanhoopsdaad iets meer zat dan alleen het bewuste belletje. Valt de dj’s
eigenlijk überhaupt íets te verwijten?
Ik denk het wel. Hoewel de dood van Saldhana haar eigen keus
was, moet je als radio-dj wel nadenken over de gevolgen van je grap. Ontslag
van de verpleegster na haar inschattingsfout was zeker realistisch geweest,
zeker als je bedenkt hoe spastisch de Engelsen over hun Koningshuis zijn. “We
hebben vijf keer geprobeerd om contact op te nemen met het ziekenhuis, voordat
we besloten tot uitzending over te gaan”, beweert de eigenaar van het
radiostation. Tja, dat betekent dan toch dat je al wist dat je op het randje
balanceerde? Dat je een zeker risico nam ten opzichte van degene die je in de
maling nam? Is er überhaupt een afweging gemaakt waarbij de baan van de
verpleegster in acht werd genomen? Was de journalistieke nieuwswaarde groot genoeg
om het dan tóch te brengen?
Ik vraag me af of de betrokkenen hierover hebben nagedacht
en na discussie tóch hebben besloten om het interview uit te zenden of dat ze
gewoon wilden scoren met een leuke grap. Die achteraf niet helemaal geslaagd
blijkt te zijn. Zonder na te denken wat de eventuele gevolgen zouden kunnen
zijn.
Lesje geleerd? Ik hoop het. Mogen prankcalls nog? Uiteraard. Ze mogen zelfs heel erg flauw zijn. Zolang de grappenmakers maar enigszins nadenken over de persoonlijke gevolgen. Als er de kleinste kans is dat je daarna huilend een persconferentie moet gaan geven, is het verstandig om eens twee keer na te denken voordat je overgaat tot uitzending.